آیا می دانید اولین مدارس ایران چگونه شکل گرفت ؟

آیا می دانید اولین دبستان رستاق به شیوه نوین در کدام روستا تاسیس شد؟

آموزش‌ در سده‌های ۱۲ و ۱۳ ه. ق در مکتب‌خانه‌ها و مدارس دینی ایران در حدی بود که افراد خواندن و نوشتن و حداکثر احکام دینی را بیاموزند.

اولین مدارس نوین در ایران از دوران محمدشاه قاجار شکل گرفتند. اولین مدرسه را کشیشی آمریکایی به‌نام پرکینز در ارومیه در سال ۱۲۵۴ ه. ق ساخت و دومین مدرسه را اوژن بوره(کشیش فرانسوی) در سال ۱۲۵۵ در تبریز بنا کرد.

مدرسه رشدیه نام مدرسه‌ای است که میرزا حسن رشدیه در سال ۱۲۶۸ شمسی در ششگِلان تبریز تأسیس کرد.

مدرسه رشدیه نخستین دبستان به سبک نوین در ایران بود.

اولین مدارس دخترانه ایران

 تا پیش از مشروطیت، در ایران به عوام چنین تلقین می‌شد که درس خواندن برای دختران لازم، جایز و پسندیده نیست.اولین مدرسه دختران در ایران توسط بی‌بی خانم استرآبادی راه‌اندازی شد او اولین مدرسه دختران در ایران را به نام «دوشیزگان» در سال ۱۳۲۴ هجری قمری تاسیس کرد. اما اقدام جسورانه وی با مخالفت بسیاری روبرو شد. سرانجام، با وجود ایستادگی بی‌بی خانم این فشارها باعث شد مدرسه دوشیزگان تعطیل شود.

مدرسه «ناموس» مدرسه دیگری برای دختران بود که در سال ۱۳۲۶ ه. ق توسط خانم طوبی آزموده در خیابان فرمانفرمای تهران تأسیس شد.

پس از مقاومت‌های فراوان در برابر هنجارهای غلط آن دوران، سرانجام در سال ۱۳۲۷ ه. ق کلیه دبستانهای تهران دولتی شدند و رسماً تحت نظارت اداره فرهنگ قرار گرفتند و ۴۶ باب مدارس دخترانه و پسرانه تأسیس گردید.

دارالفنون نام مدرسه متوسطه‌ای بود که به ابتکار میرزا تقی خان امیرکبیر در زمان ناصرالدین‌شاه قاجار برای آموزش علوم و فنون جدید در تهران تأسیس شد. این مدرسه اولین مدرسه ایران به سبک مدارس عالی اروپا و به عبارتی اولین دانشگاه ایران بود

مدرسه شوکتیه در بیرجند ، مدرسه سعادت بوشهر، مدرسه احمدیه ذر زابل  و مدرسه محمدیه در بندرلنگه  درزمره اولین مدارس ایرانند

اولین دبستان رستاق

آنچه از اسناد و تاریخ شفاهی این خطه در دسترس است اولین دبستان رستاق ( البته در محدوده ای که هم اکنون به عنوان دهستان رستاق از آن یاد می شود ) دبستانی است که احتمالا بین سال های ۱۳۰۱ تا ۱۳۰۴ در صدر آباد رستاق تاسیس شده است .

تنها عکس در دسترس از این مدرسه که در آلبوم خانوادگی جناب آقای فانیان موجود است یکی از دانش اموزان تابلوئی در دست دارد که نام مدرسه دبستان دولتی مجانی یزد صدرآباد بر آن حک شده که عدد یکان سال تاسیس آن بدرستی قابل تشخیص نیست .

این مدرسه در سنوات بعدی بین روستاهای همت آباد و شرف آباد جابجا می شود و بعدها دبستان قآنی در صدرآباد و معزی در شرف آباد نیز شکل می گیرد

به استناد تنها سند قابل دسترس ( پایگاه خبری زرتشتیان یزد) سایر مدارس قدیمی رستاق و حومه که توسط زرتشتیان احداث شده است بدین شرح است  .

دبستان گودرزی اله آباد. درسال ۱۲۸۶ خورشیدی با سرمایه و سرپرستی روانشاد گودرز مهربان اله آبادی پایه‌گذاری گردیده است.

اردشیر مهربان فرهی درسال ۱۳۰۱ خورشیدی با سرمایه وهمت روانشادان اردشیر مهربان فرهی و فریدون اسفندیار کسنویه و اردشیر اسفندیار نرسی‌آبادی دبستان های فریدونی نصرت آباد و اردشیری علی آباد رستاق را ایجاد کردند

دبستان شاهپوری اله آباد توسط فرزانه نیکوکار شاهپور فریدون درسال ۱۳۱۵ خورشیدی و سال‌ها زیرنظر انجمن زرتشتیان ایرانی بمبئی اداره می‌شد..

دبستان جمشیدی جعفرآباددرسال ۱۳۲۱ خورشیدی با سرمایه و همت اهالی محل و سرپرستی یکی از اهالی به نام جمشید احداث شد

.